فشار خون ریوی یا PAH، افزایش فشار خون در شریان ریوی قلب است. از علائم آن می توان به تنگی نفس و خستگی اشاره کرد.
پرفشاری شریان ریوی (PAH) یک نوع نادر از فشار خون بالا است. در اثر این بیماری فشار خون در شریان های ریوی افزایش پیدا می کند. در اثر تنگ شدن شریان های ریوی عبور خون از قلب به ریه ها مشکل می شود. هنگامی که انقباض قلب رخ میدهد، قلب باید برای جبران خونرسانی به بدن سخت تر کار کند. این باعث می شود فشار خون در شریان ریوی و در قلب به طور چشمگیری افزایش یابد. همانطور که وضعیت بدتر میشود و فشار خون بالا تر میرود، ممکن است شروع نشانه ها و علائم فشار خون ریوی را تجربه کنید.
پرفشاری خون ریوی یک نوع فشار خون بالا است که روی شریانها در ریهها و سمت راست قلب تاثیر میگذارد. با شدید شدن بیماری، علائم فشار خون ریوی میتوانند تمام فعالیتهای بدنی را محدود کنند. پرفشاری خون ریوی یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که در طول زمان بدتر می شود، اما خوشبختانه با درمان میتوان علائم فشار خون ریوی را کاهش داد و به زندگی عادی برگشت.
علائم فشار خون ریوی
قبل از آسیب و تنگ شدن شریان های ریوی، ممکن است ماهها، حتی سالها طول بکشد تا فشار قابل توجه شروع به خود نمایی با علائم فشار خون ریوی بکند. به همین علت، چندین سال قبل از شروع علائم فشار خون ریوی PAH ممکن است این بیماری پیشرفت کند. علائم فشار خون ریوی یا PAH بلافاصله قابل شناسایی نیست؛ به عبارت دیگر، بسیاری از علائم فشار خون ریوی با سایر بیماری ها مشترک است. این باعث می شود تشخیص مناسب مشکل تر باشد.
شناخت علائم فشار خون ریوی اولیه
اولین علائم فشار خون ریوی تنگی نفس و خستگی در طول انجام فعالیت های جسمانی روزانه است. ممکن است بروز این علائم شما را دچار اشتباه بکند و شما این عوامل را به سایر شرایط ربط بدهید. به همین دلیل، بسیاری از افراد علائم فشار خون ریوی را نادیده می گیرند و بدون توجه به علائم فشار خون ریوی اولیه، بیماری پیشرفت می کند. این باعث می شود تا شرایط بدتر شود و خطر بالقوه مرگ افزایش یابد. از جمله نشانه ها و علائم فشار خون ریوی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تنگی نفس
یکی از اولین نشانه های و علائم فشار خون ریوی تنگی نفس است. شریان ها و رگ های خونی که خون را به ریه ها حمل می کنند، ممکن است تنگ شوند. در اثر فشار خون ریوی این حرکت طبیعی حرکت خون از شریان های ریوی برای کسب و تامین اکسیژن بدن دچار اختلال می شود. در اثر تنگی شریان های ریوی ممکن است بالا رفتن از پله ها، راه رفتن، تمیز کردن خانه و … دشوارتر شود و به سرعت شما دچار تنگی نفس شوید.
خستگی و سرگیجه
هنگامی که ریه های شما نمی توانند به اندازه کافی خون را به دست آورند، به این معنی است که بدن شما و مغز شما اکسیژن کافی را دریافت نمی کنند. بدن شما نیاز به اکسیژن دارد تا تمام وظایف را انجام دهد. بدون اکسیژن رسانی خوب، شما نمی توانید با روال عادی زندگی را ادامه دهید. پس از پیاده روی، پاهای شما سریع خسته می شوند. پردازش مغز و فکر شما به نظر می رسد کندتر و ناکارآمدتر شده است. کمبود اکسیژن رسانی به مغز خطر ابتلا به سرگیجه یا خستگی را افزایش می دهد (سنکوپ).
تورم در اندام
از دیگر علائم فشار خون ریوی می توان به تورم یا ادم در مچ پا، پاها و ران ها اشاره کرد. تورم زمانی اتفاق می افتد که کلیه های قادر نباشند به درستی مواد زائد بدن را دفع کنند. احتباس مایع به طور فزاینده ای افزایش می یابد که باعث تورم در اندام های بدن می شود.
لب های آبی رنگ
قلب از طریق ریه اکسیژن لازم را برای کمک به تمام فعالیت ها و کارکردهای مورد نیاز شما فراهم می کند. هنگامی که مقدار اکسیژن در گلبول های قرمز به دلیل فشار خون ریوی ناکافی باشد، قسمت های بدن شما نمی توانند اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت کنند. سطوح اکسیژن پایین در پوست و لب ها می تواند رنگ آبی را ایجاد کند. این وضعیت سیانوز نامیده می شود.
ضربان قلب نامنظم و درد قفسه سینه
افزایش فشار در قلب، عضلات قلب را سخت تر از آنچه که باید منقبض می کند. با گذشت زمان، این ماهیچه ها ضعیف تر می شوند. یک قلب ضعیف نمیتواند فشار به اندازه کافی داشته باشد، در نهایت، ممکن است این عامل باعث ضربان قلب نامنظم، تپش قلب شود. افزایش فشار در قلب و عروق ممکن است موجب درد یا فشار قفسه سینه شود.
تفاوت علائم فشار خون ریوی در افراد
هر فرد مبتلا به PAH یک دسته بندی متفاوت از علائم فشار خون ریوی را تجربه می کند. شدت علائم فشار خون ریوی از فرد به فرد متفاوت خواهد بود. روند درمانی یک فرد با بیماری فشار خون ریوی یا PAH لزوما برای فرد دیگری مفید نخواهد بود، زیرا مسیر درمانی فشار خون ریوی و گزینه های درمان برای هر فردی فرق دارد.
با دکتر خود صحبت کنید
دکتر شما می تواند به شما در تشخیص علت علائم فشار خون ریوی کمک کند. دکتر از شما میخواهد که یک سری آزمایشات برای از بین بردن بعضی از علائم نادرست های کاذب را انجام دهید. منتظر نشوید که علائم فشار خون ریوی را تجربه کنید. هرچه قدر بیشتر صبر کنید، جدی تر علائم فشار خون ریوی را تجربه خواهید کرد. فشار خون ریوی می تواند شما را از انجام تمام فعالیت های بدنی محدود کند. علائم اضافی با پیشرفت بیماری بیشتر می شود. اگر شما هر کدام از این علائم فشار خون ریوی را تجربه کرده اید یا مشکوک هستید، قرار ملاقات را برای دیدن دکتر خود تنظیم کنید. شما می توانید با استفاده از لیست بهترین پزشکان قلب و عروق کشور در سامانه نوبت دهی دکتر دکتر، پزشک متخصص خود را انتخاب کنید.
علل فشار خون ریوی
در ریه های شما، خون دی اکسید کربن را آزاد می کند و اکسیژن را جذب می کند. سپس خون غنی از اکسیژن از طریق رگهای خونی در ریه ها (شریان ریوی، مویرگ ها و رگهای خونی) به سمت چپ قلب جریان می یابد. به طور معمول، جریان خون به راحتی از طریق عروق در ریه ها جریان می یابد، بنابراین فشار خون معمولا در ریه ها بسیار پایین تر است.
با پرفشاری خون ریوی، افزایش فشار خون ناشی از تغییرات در سلول هایی است که رگ های ریوی شما را تشکیل می دهند. این تغییرات می تواند باعث شود که دیواره های شریان ها سفت و ضخیم شوند و بافت اضافی ایجاد شود. عروق خونی ممکن است دچار التهاب و تنگی شود. این تغییرات در شریان های ریوی می تواند جریان خون را از طریق رگ های خونی کاهش دهد. علل پرفشاری خون ریوی به پنج گروه تقسیم می شود.
گروه ۱: فشار خون شریانی ریوی ناشی از بیماری های قلبی
جهش ژن خاصی که می تواند پرفشاری خون ریوی را در خانواده گسترش دهد، همچنین بعضی از داروها مانند داروهای خاص رژیم غذایی یا مواد مخدر مانند متامفتامین یا سموم خاص می تواند باعث فشار خون ریوی شود. اختلالات قلبي در هنگام تولد (بيماري مادرزادي قلبي)، شرایط دیگر مانند اختلالات بافت همبند (اسکلرودرم، لوپوس)، عفونت HIV یا بیماری مزمن کبدی (سیروز) در این دسته قرار می دهند.
گروه ۲: پرفشاری ریوی ناشی از بیماری قلبی چپ
بیماری دریچه های سمت چپ، قلب مانند دریچه میترال یا بیماری دریچه آئورت
گروه ۳: فشار خون ریوی ناشی از بیماری ریه
بیماری مزمن انسدادی ریه، مانند آمفیزم و فیبروز ریوی (بیماری که باعث ایجاد آسیب در بافت بین کیسه های هوایی ریه ها می شود). قرار گرفتن در ارتفاع بلند نیز ممکن است باعث فشار خون ریوی شود.
گروه ۴: فشار خون ریوی ناشی از لخته شدن خون
گروه ۵: پرفشاری خون ریوی به علل ناشناخته یا ایدئوپاتیک
افراد در معرض خطر
خطر ابتلا به پرفشاری خون ریوی ممکن است در افراد زیر بیشتر باشد:
داشتن فشار خون بالا
داشتن اضافه وزن
داشتن سابقه خانوادگی بیماری
مصرف مواد مخدر غیر قانونی مثل کوکائین
عوارض جانبی بیماری فشار خون ریوی
پرفشاری خون ریوی ممکن است عوارضی برای فرد مبتلا داشته باشد، از جمله:
بزرگ شدن سمت راست قلب و نارسایی قلب
لخته شدن خون.
ضربان نا منظم قلب (آریتمی)
خون ریزی. پرفشاری خون ریوی ممکن است منجر به خونریزی در ریه ها و سرفه کردن خون (هموپاتی) شود.
منبع: مجله اینترنتی دکتر دکتر